เวลาที่พูดถึงหน้าฝนนอกจากเรื่องของสภาพดินฟ้าอากาศที่ไม่ค่อยจะเป็นใจเวลาที่ต้องออกนอกบ้านแล้ว แม้จะอยู่ในบ้านก็จัดได้ว่าฤดูนี้เป็นฤดูที่มักจะชุกชุมไปด้วยสัตว์ร้ายที่ชอบหาที่หลบ หาที่ซุกภายในบ้านเช่นเดียวกัน และสัตว์ประเภทหนึ่งที่ต้องถือว่ามีพิษร้ายแรงไม่น้อยก็คือตะขาบ สัตว์หลายขาที่ทุกคนต่างก็รู้จักเป็นอย่างดีแถมหลายคนยังเคยโดนพวกมันเล่นงานเอาเสียด้วย
ตะขาบเป็นสัตว์ที่มีชั้นทางวิทยาศาสตร์คือ Chilopoda เป็นสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลังและมีหลายขาตั้งแต่ 15-170 ขา ซึ่งแต่ละตะขาบแต่ละประเภทก็จะมีสายพันธุ์ที่แตกต่างกันออกไป จุดที่เป็นอันตรายมากที่สุดของตะขาบก็คือส่วนเขี้ยวที่มีพิษเอาไว้คอยหาอาหารประเภทแมลง หรือสัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก เป็นสัตว์ที่ชอบอยู่ในที่อับชื้นและมืดมักจะออกหาเหยื่อในเวลากลางคืนนั่นเป็นเหตุผลที่ว่าทำไมเรามักชอบเจอพวกมันในยามที่พระอาทิตย์ตกดินไปเรียบร้อยแล้ว อย่างที่บอกว่าความอันตรายของตะขาบจะอยู่ตรงเขี้ยวซึ่งจะมีพิษที่ทางวิทยาศาสตร์มีชื่อว่า hydroxytryptamine หรือบ้างก็เรียกว่า cytolysin ความอันตรายของพิษนี้ก็คือจะทำให้มีอาการบวมแดง ปวดแสบปวดร้อนหรือหากคนที่แพ้พิษตะขาบอาจทำให้บริเวณที่โดนกัดขาดเลือด เนื้อเยื่อบริเวณดังกล่าวตายคนที่แพ้จะมีอาการไข้ขึ้น ความดันโลหิตสูง หรือบางรายอาจมีอาการต่อมน้ำเหลืองบวมร่วมด้วย
วิธีการเบื้องต้นในการแก้พิษตะขาบ
- ทำความสะอาดแผลให้สะอาดโดยอาจจะล้างด้วยแอลกอฮอล์หรือสบู่ที่ใช้อาบน้ำก็ได้
- นำน้ำแข็งหรือสิ่งที่เย็นจัดประคบแผลเอาไว้เพื่อช่วยลดอาการปวดแสบปวดร้อน
- กินยาแก้ปวดแต่ไม่แนะนำยาประเภทที่กดประสาท
- สำหรับคนที่มีอาการแพ้เมื่อมีการบรรเทาความปวดเบื้องต้นแล้วให้รีบไปพบแพทย์ในทันที
วิธีป้องกันไม่ให้โดนตะขาบกัด
- พยายามอย่าให้บ้านมีรูที่สัตว์สามารถเข้ามาจากภายนอกได้ โดยหากพบรูหรือช่องเล็กก็ให้รีบหาอะไรมาอุดเอาไว้
- ไม่สร้างมุมอับหรือกองเสื้อผ้าเอาไว้ในบริเวณใดบริเวณหนึ่งของบ้านเพราะนั้นจะเป็นแหล่งที่อยู่ชั้นดีของตะขาบรวมไปถึงสัตว์อันตรายประเภทอื่นด้วย
- หากพบเห็นรูหรือมุมอับชื้นที่คาดว่าน่าจะมีตะขาบอยู่ให้พ่นยาฆ่าแมลงเข้าไปในบริเวณนั้น
- เมื่อเจอตะขาบพยายามอย่าฆ่าด้วยวิธีการเหยียบหรือตีจนตัวเละเพราะพวกมันจะปล่อยสารที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่าฟีโรโมนเป็นการบอกให้พรรคพวกรู้ว่ามันกำลังอยู่ในอันตรายและตัวอื่นๆ อาจจะเข้ามายังบริเวณดังกล่าวได้
จริงๆ แล้วการป้องกันที่ดีที่สุดคือพยายามไม่ให้บ้านเป็นแหล่งของสัตว์เลื้อยคลานประเภทต่างๆ หรือหากเห็นว่าพวกมันอยู่ในบ้านแล้วก็ให้รีบไล่ออกไปก่อนที่จะโดนกัดเป็นวิธีการหลีกเลี่ยงที่ดีที่สุด